“ MAKE or BREAK ”  

2013:

Μια χρονιά ”make or break” για την Ελλάδα, όπως δήλωσε ο Γιάννης Στουρνάρας στην ανταποκρίτρια των Financial Times στην Αθήνα, Kerin Hope, στις 18 του περασμένου Δεκεμβρίου. Ο Γιάννης “buyback” Στουρνάρας, όπως φαντάζομαι θα τον λέγαμε αν ζούσαμε στο «Μεγάλο Μήλο» - αλλά ζούμε στην ταπεινή Αθήνα' την Αθήνα της κρίσης, των Μνημονίων, των ανέργων, των λαθρομεταναστών, με ή χωρίς εισαγωγικά, των κλειστών μαγαζιών, των «νεόπτωχων».  

Αυτή είναι η μία όψη του ίδιου νομίσματος. Η άλλη είναι μία κάπως διαφορετική Αθήνα: ανθρώπων που ψάχνουν στα έγκατα της ύπαρξής τους την ελπίδα, που προσπαθούν να χαμογελούν περισσότερο με το καθημερινό θαύμα της ζωής, που σπρώχνονται λιγότερο στο μετρό και στο λεωφορείο, που βλέπουν στα μικρά παιδιά την ελπίδα του κόσμου, που γυρνούν πίσω στη γη και στους φίλους τους.

Στο διάκενο ανάμεσα σε αυτές τις δύο «Αθήνες», τις δύο «Ελλάδες», ένα πανάρχαιο παίγνιο: πολιτικές παρέες – ναι, σκληρή μπορεί να γίνει αυτή η λέξη -  παλιές και νεότερες, συντηρητικές και επαναστατικές, πολυτελείς και χειροποίητες, με σκοτεινή, υπόγεια ισχύ ή την ορμή μεγάλων προσδοκιών, μάχονται μέχρι τέλους για την επικράτηση, την εκλογική νίκη, την προτίμηση του κοινού – ή, όπως αρέσκομαι να λέω, «για την αγάπη του λαού». 

Όμως, θαρρώ πως ήδη για αυτήν την νέα χρονιά, που ήδη τις πρώτες της στιγμές διανύουμε, λαχανιασμένα, ξαφνιασμένα, σχεδόν ανέμελα, η πλειοψηφία των πολιτών έχει λάβει μια σημαντική απόφαση – “a new year’s resolution”, όπως λένε στην Εσπερία για τις αποφάσεις που κάποιος εθιμοτυπικά λαμβάνει για την νέα χρονιά: να κόψει το κάπνισμα, να δουλέψει περισσότερο, να κάνει παιδί, να αλλάξει σπίτι ή χώρα, να βάψει την αποθήκη, να γίνει καλύτερος σύζυγος, γιος ή γονέας. 

Περάσαμε πολλά αυτά τα δύο (plus)  χρόνια που αφήνουμε πίσω. Σε επίπεδο συλλογικής συνείδησης και εθνικής αφήγησης, παρά τις ανοιχτά ρατσιστικές επιθέσεις που νοιώσαμε – κορυφαία παραδείγματα τα θρυλικού λαϊκισμού πρωτοσέλιδα των Focus και Bild – δικαιούμεθα να θεωρούμε εαυτούς «επιβιώσαντες». 

Άλλωστε, μέσα στο 2012 από τις εκατοντάδες συνεντεύξεις και δηλώσεις ξένων για τους κατοίκους αυτής της χώρας, όχι τυχαία ξεχώρισα τη δήλωση ενός… ανθρώπου του ποδοσφαίρου, του Γερμανού ομοσπονδιακού τεχνικού, Γιόακιμ Λεβ, για τους Έλληνες, στη διάρκεια του περασμένου EURO: «καλλιτέχνες της επιβίωσης…». 

Ωστόσο, δεδομένων των μηνυμάτων που λαμβάνω τόσο από τις παρέες των εορτών αλλά και ως απλή διαίσθηση, γύρω μου, η απόφαση των πολιτών για το νέο έτος αφορά σε κάτι κεφαλαιώδες: στην απόρριψη του φόβου. Μιλώ για τον φόβο ως κριτήριο λήψης αποφάσεων για το παρόν και το μέλλον. 

Κάνε με ό,τι θες, πες μου ό,τι θες, ενημέρωσε με όπως θες, πείσε με όπως θες – αλλά όχι άλλο φόβο. Ανησυχία, αίσθηση της πραγματικότητας, πολύπλευρη στάθμιση της συγκυρίας, ρεαλισμός – ναι, αλλά έως εκεί. 

Στις 17 Δεκεμβρίου, ο Δήμαρχος της Αθήνας, Γιώργος Καμίνης - πρόσωπο που πιθανόν να διαδραματίσει ρόλο σε αυτό που έχει αποκληθεί «ανασυγκρότηση της σοσιαλδημοκρατικής Κεντροαριστεράς» στη χώρα - ανέφερε αυτολεξεί σε συνέντευξή του : 

«Ας δούμε την πραγματικότητα…  Μέσα στο 2013, τα πράγματα θα είναι δραματικά, αφού λόγω της ύφεσης θα έχουμε ακόμη περισσότερα λουκέτα στα μαγαζιά και οι άνθρωποι που αποκαλούνται νεόπτωχοι θα γίνουν ακόμη περισσότεροι… Εμείς, ως Δήμος, πρέπει να δούμε πώς θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε όσο το δυνατόν καλύτερα αυτήν την κατάσταση που θα βρούμε μπροστά μας…». 

Όπως γίνεται αντιληπτό, δια των λόγων – «ομολογίας» θα έλεγε κανείς  - Καμίνη, ο σχεδόν θριαμβικός τόνος με τον οποίον ενέδυσε το πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, πόρρω απέχει από την ωμή πραγματικότητα, για να επιβεβαιωθεί τραγικά η ρήση του Γεωργίου Παπανδρέου, κοντά μισόν αιώνα αργότερα: «όταν οι αριθμοί ευημερούν, οι άνθρωποι δυστυχούν...». 

”Make or break”, λοιπόν, για την Ελλάδα το 2013 – πώς και έτσι, κ. Στουρνάρα; είναι οι θυσίες, ο πόνος, οι απολύσεις, οι καταθλίψεις, η μετανάστευση των νέων, όλα αυτά αντικείμενο ενός παιχνιδιού «μηδενικού αθροίσματος», δηλαδή «τα παίρνεις ή τα χάνεις όλα»; 

Ποιος σύννους πολιτικός, δημοσιολόγος, αναλυτής ή απλός πολίτης θα μπορούσε να δεχθεί μία τέτοια ωμότητα, ακούγοντας τον Υπουργό Οικονομικών του κράτους του να διατυμπανίζει μια τέτοια απίθανη διάζευξη – η οποία αυτοστιγμεί συνιστά και… πυρηνικό όπλο εκβίασης στα χέρια των εταίρων και διεθνών πιστωτών μας…  Με συγχωρείτε, παιδιά των ισχυρών οικογενειών και των ακριβών κολεγίων, μα, προσωπικά, ένα τέτοιο σκεπτικό το θεωρώ καθαρά φασιστικό.      

«Θα τα καταφέρουμε εάν την επόμενη χρονιά παραμείνουμε προσκολλημένοι στο πρόγραμμα που έχει συμφωνηθεί με την ΕΕ και το ΔΝΤ. Η αποτυχία (”break”) θα έρθει εάν το πολιτικό σύστημα δεν αποδειχθεί ικανό να διαχειρισθεί μια τόσο δύσκολη κατάσταση…», τόνισε ο Υπουργός Οικονομικών.

Καθώς, πέραν από τον φασισμό του πεζοδρομίου και των μαζικών επιδρομών σε πάγκους (και κορμιά) μεταναστών, υπάρχει και ένας άλλος φασισμός: αυτός των φρεσκοσιδερωμένων γιακάδων, του κυριλέ ντυσίματος και της «αυτορυθμιζόμενης οικονομίας». Είναι ο φασισμός τον οποίο πληρώσαμε πολύ ακριβά καθ’ όλον τον λεγόμενο  νεοελληνικό «εκσυγχρονισμό», και ο οποίος μας οδήγησε στον γκρεμό του 2009.  

Παιδί ενός τέτοιου συστήματος είναι και ο κ. Στουρνάρας, ας μην λησμονούμε. Είτε ως οικονομολόγος της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών (ΔΟΜ) της Τραπέζης της Ελλάδος, είτε ως Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ, είτε ως επικεφαλής της… αφρόκρεμας των Ελλήνων οικονομολόγων του Δημοσίου, του κρίσιμου Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων (ΣΟΕ) του Υπουργείου Οικονομικών – θέση στην οποία τοποθετήθηκε λόγω της στενής του σχέσης με τον, τότε «τσάρο», Γιάννο Παπαντωνίου.   

Ωστόσο, είναι επιστήμων οικονομολόγος – και δεν θα ήταν, φρονούμε, σοφό αυτήν την κρίσιμη στιγμή να αντιμετωπίσει τον ρόλο του διεκπεραιωτικά, αλλά συνθετικά και δημιουργικά, «πολιτικά» υπό την πραγματική έννοια της λέξης.   

Και, μιας και μπήκε η νέα χρονιά, και όλοι μας, ρητώς ή μη, παίρνουμε τις αποφάσεις μας για τις επόμενες 365 ημέρες,  ο Γιάννης Στουρνάρας  - ο κύριος «δεν το λέω για να μην το γρουσουζέψω» (…) -  καλείται να αποδείξει σε όλους μας, και πρωτίστως στον εαυτό του, πως δεν είναι ένα απλό πρόθυμο πιόνι στην σκακιέρα των ισχυρών αυτού του κόσμου, αλλά ένας σοβαρός επιστήμων και  άνθρωπος που αισθάνθηκε την γοητεία της κεντρικής πολιτικής σκηνής' πως δεν είναι φασίστας – αλλά Δημοκράτης, με όλην τη δυσκολία που εμπεριέχει το δεύτερο.   



Καλή χρονιά σε όλους, με ελπίδα στις καρδιές  και καθαρό νου…  

Θα τα χρειασθούμε, αμφότερα.